Για αρχή…

Τι είναι η διατροφική ετικέτα?

Ως «διατροφική ετικέτα» ορίζεται οποιαδήποτε σήμανση, εμπορικό σήμα, εικόνα, ένδειξη ή άλλη περιγραφή, η οποία είναι αποτυπωμένη στη συσκευασία και μας παρέχει πληροφορίες σχετικά με το τρόφιμο (πχ. Ημερομηνία λήξης-παραγωγής, ονομασία προϊόντος κ.α.)

Στη διατροφική ετικέτα αναγράφονται, επίσης, πληροφορίες για την περιεκτικότητα σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά ανά 100γρ. ή 100ml του τροφίμου ή/και ανά μερίδα του προϊόντος, όπως για παράδειγμα στην παρακάτω εικόνα.

Τι είναι τα «Ε» στη διατροφική ετικέτα?

Τα “Ε” στις διατροφικές ετικέτες αναφέρονται στα τρόφιμα που περιέχουν πρόσθετες τεχνητές ουσίες, όπως συντηρητικά, χρωστικές, γλυκαντικές ουσίες και άλλες. Αυτές οι ουσίες ενδέχεται να προστίθενται για να βελτιώσουν τη γεύση, την υφή, την όψη ή την διατηρησιμότητα των τροφίμων. Τα Ε ακολουθούνται από έναν αριθμό, που υποδεικνύει τη συγκεκριμένη ουσία που προστίθεται. Για παράδειγμα, το Ε102 είναι ταρτραζίνη, ένα χρωστικό που συνήθως χρησιμοποιείται σε τρόφιμα για να δώσει το χρώμα κίτρινο. Οι αριθμοί Ε έχουν καταταγεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους οργανισμούς για να καθορίσουν την ασφάλεια των πρόσθετων ουσιών στα τρόφιμα.

Ποια η επικινδυνότητά τους?

Οι καταναλωτές περισσότερο ανησυχούν για τα τεχνητά συστατικά που προστίθενται στα τρόφιμα, όπως αντιβιοτικά στα ζώα εκτροφής, τεχνητές γλυκαντικές ουσίες όπως ασπαρτάμη και σακχαρίνη, οξέα σε χυμούς φρούτων, λεκιθίνη, ζελατίνες, χρωστικές ουσίες και άλλα παρόμοια. Αυτά τα συστατικά μπορεί να είναι ανησυχητικά για τους καταναλωτές λόγω της τεχνητής τους φύσης και των πιθανών επιπτώσεών τους στην υγεία.

Ακόμη οι εταιρίες αποφεύγουν πλέον να αναφέρουν τα πρόσθετα με τον κωδικό Ε αλλά χρησιμοποιούν τα πλήρη ονόματα, ώστε να αποπροσανατολίσουν τους καταναλωτές. Συνήθως οι αρωματικές ουσίες δεν αναφέρονται ονομαστικά στην ετικέτα, αλλά με τον αόριστο όρο «αρώματα».

Υπάρχουν αρκετά πρόσθετα τροφίμων που έχουν καταργηθεί λόγω της κακής επίδρασης τους στον οργανισμό, και υπάρχουν και άλλα που υπάρχουν ακόμα αλλά είναι βλαβερά για τον οργανισμό όταν υπερκαταναλώνονται.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα νιτρικά άλατα και τα νιτρώδη που περιέχονται στα αλλαντικά και στο επεξεργασμένο κρέας {Ε249 (νιτρώδες κάλιο), Ε250 (νιτρώδες νάτριο), Ε251 (νιτρικό νάτριο), Ε252 (νιτρικό κάλιο), Ε262 (οξικό νάτριο)}. Μετά από έρευνες έχουν συσχετισθεί με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης μορφών καρκίνου , κυρίως του παχέος εντέρου και του καρκίνου του μαστού.

Ποιες είναι οι κατηγορίες και ποια από αυτά τα πιο επικίνδυνα?

Κατηγορίες

1.1   Ε100-Ε199 (χρωστικές)

1.2   Ε200-Ε299 (συντηρητικά)

1.3   Ε300-Ε399 (αντιοξειδωτικά, ρυθμιστές οξύτητας)

1.4   Ε400-Ε499 (γαλακτωματοποιητές, σταθεροποιητές, πηκτικοί παράγοντες)

1.5   Ε500-Ε599 (ρυθμιστές οξύτητας, αντισυσσωματικοί παράγοντες)

1.6   Ε600-Ε699 (βελτιωτικά γεύσης)

1.7   Ε700-Ε799 (αντιβιοτικά)

1.8   Ε900-Ε999 (διάφορα)

Πιο επιβλαβή

Ύποπτα: Ε104(κίτρινο κινολίνης)-Ε122 (κόκκινη χρωστική) -Ε141-Ε150(καραμελόχρωμα)-Ε151(μάυρη χρωστική)-Ε153(άνθρακας)-Ε240(φορμαδεύλδη)-Ε171(διοξείδιο του τιτανίου)-Ε173 (αλουμίνιο)-Ε477( μείγμα με αρκετά λιπαρά οξέα)

Επικίνδυνα: Ε102(ταρτραζίνη)-Ε110(κιτρινοπορτοκαλί)-Ε120(κόκκινο)-Ε124(ερυθρό κόκκινο )-Ε127(ερυθροσίνη)-Ε621(γλουταμινικό νάτριο)

Ενδεχόμενες παρενέργειες: καρκινογένεση, αλλεργίες, ερύθημα, υπερκινητικότητα, αϋπνία, άσθμα, γαστρεντερικά προβλήματα, μείωση λευκών αιμοσφαιρίων, προβλήματα θυρεοειδή.

Καρκινογόνα: Ε210(βενζοϊκό οξύ)-Ε211(βενζοϊκό νάτριο)-Ε212(βενζοϊκό κάλιο)-Ε214(Ρ-υδροξυβενζοϊκό αιθύλιο)-Ε215(άλας Ρ-υδροξυβενζοϊκού αιθυλίου με νάτριο) – Ε131(μπλε πατεντέ)-Ε330(κιτρικό οξύ)

Επιπλέον ενδεχόμενες παρενέργειες: Τοξικολογική επικινδυνότητα, αλλεργίες, υπερκινητικότητα, νευρικές διαταραχές, προβλήματα συμπεριφοράς, μαθησιακές δυσκολίες, κρίσεις άσθματος, εντερικές διαταραχές, αναιμία.

Συνοψίζοντας, η ενημέρωση και η εκπαίδευση των καταναλωτών σχετικά με την ανάγνωση και την κατανόηση των ετικετών τροφίμων είναι κρίσιμης σημασίας για τη λήψη υγιεινών διατροφικών αποφάσεων. Έτσι, ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει τα προϊόντα που ταιριάζουν καλύτερα στις ανάγκες του και να αποφεύγει τα προϊόντα που περιέχουν συστατικά που ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία του.