- Τι είναι τα επεξεργασμένα τρόφιμα?
Τα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι αυτά που έχουν υποστεί κάποιο είδος επεξεργασίας (τουλάχιστον 1) πριν φτάσουν στο τελικό τους στάδιο πώλησης. Αυτή η επεξεργασία μπορεί να περιλαμβάνει διάφορες μεθόδους, όπως την προσθήκη συντηρητικών, αρωματικών ουσιών, χρωστικών, ή άλλων πρόσθετων συστατικών, την επεξεργασία μέσω θέρμανσης ή ψύξης, και την αφαίρεση ή προσθήκη συστατικών για να τροποποιηθεί η γεύση, η υφή και η αντοχή τους.
Αν και η επεξεργασία αυτή μπορεί να βελτιώσει την διατηρησιμότητα και την γεύση των τροφίμων, κάποιες φορές
μπορεί να μειώσει τη θρεπτική τους αξία ή να προσθέσει ανεπιθύμητες ουσίες, όπως σάκχαρα ή τρανς λιπαρά. Το συστατικό που χρησιμοποιείται, ως επί το πλείστον, σε μεγαλύτερη αναλογία είναι το αλάτι. Πέρα από την γεύση που προσφέρει, εξασφαλίζει και την μακροχρόνια συντήρηση του τροφίμου.
Παραδείγματα επεξεργασμένων τροφίμων περιλαμβάνουν προϊόντα όπως αλλαντικά, τυριά, παγωτά, δημητριακά που έχουν προστεθεί ζάχαρη ή αλάτι, σνακς, επεξεργασμένα κρέατα, και πολλά άλλα.
- Τι είναι τα υπέρ-επεξεργασμένα τρόφιμα?
Οι υπέρ-επεξεργασμένες τροφές είναι ουσιαστικά σκευάσματα της βιομηχανίας τροφίμων που περιλαμβάνουν τουλάχιστον 5 συστατικά από τη βιομηχανία τροφίμων και όχι από τη φύση (έλαια, λίπη, αντιοξειδωτικά, σταθεροποιητές και συντηρητικά).
Όταν χρησιμοποιούμε τον όρο υπέρ-επεξεργασμένα τρόφιμα, αναφερόμαστε σε προϊόντα όπως: ζαμπόν, γαλοπούλα 
σε φέτες, μπέικον, λουκάνικο, παριζάκι, δημητριακά πρωινού με πρόσθετα σάκχαρα, χρώματα ή αρωματικές ουσίες , ανθρακούχα ποτά, πατατάκια, γαριδάκια, τα περισσότερα μπισκότα του εμπορίου, γιαούρτια με γεύσεις φρούτων ,σούπες και άλλα γεύματα στιγμής ,ορισμένα αλκοολούχα ποτά (ουίσκι, τζιν και ρούμι) και πολλά συσκευασμένα γλυκίσματα (σοκολάτες γάλακτος με ζάχαρη, ζαχαρωτά κ.ά.).
Παράδειγμα κατηγοριών επεξεργασίας
- Συνέπειες συχνής κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων
Τα αποτελέσματα μιας εκτενούς μετά-ανάλυσης δεδομένων από περίπου 10 εκατομμύρια άτομα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό BMJ, επιβεβαιώνουν τις επιπτώσεις της κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων στην υγεία μας. Αυτή η ανάλυση αποτελεί τη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής σχετική μελέτη και επιβεβαιώνει προηγούμενες έρευνες που έχουν εντοπίσει παρόμοια ευρήματα.
Τα αποτελέσματά της επιβεβαιώνουν ότι η συχνή κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων σχετίζεται όχι με 1 αλλά με 32 προβλήματα υγείας.
- Ξεκινώντας με το πιο σημαντικό, η κατανάλωση επεξεργασμένων προϊόντων συσχετίστηκε με σοβαρό κίνδυνο θνησιμότητας από καρκινικούς και καρδιαγγειακούς παράγοντες, όπως είναι η υπέρταση και η γενική καρδιαγγειακή νοσηρότητα.
Όσο αφορά την συσχέτιση με τον καρκίνο η μεγαλύτερη επίδραση των επεξεργασμένων τροφίμων υπάρχει στον καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου, του παγκρέατος και του προστάτη.
- Ένα αξιοσημείωτο κομμάτι της έρευνας αποδεικνύει την επίδρασή τους στην ψυχική υγεία. Πιο συγκεκριμένα, τα επεξεργασμένα τρόφιμα επιδρούν στην ποιότητα του ύπνου και αυξάνουν την πιθανότητα εκδήλωσης αγχωτικών και καταθλιπτικών επεισοδίων αλλά και άλλων ψυχολογικών νοσημάτων.
- Εξίσου σημαντική αποτελεί η συσχέτισή τους, χωρίς αμφιβολία, με την κοιλιακή παχυσαρκία αλλά και γενικότερα την παχυσαρκία και το υπέρβαρο, όπως είναι φυσικό λόγω των πολύ ενεργειακά πυκνωμένων τροφίμων, καθώς και την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2.
- Τέλος, δύο ακόμη σπουδαίες επιπτώσεις είναι ο συριγμός και η νόσος του Crohn .
Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι πρέπει να υιοθετηθεί μια πιο υγιεινή διατροφή και όσο τον δυνατόν περισσότερη αποφυγή των επεξεργασμένων τροφίμων ώστε να μην βρεθούμε στη θέση του πάσχοντα από τα παραπάνω προβλήματα.
- Άρα με ποιους τρόπους μπορούμε να μειώσουμε την κατανάλωση των επεξεργασμένων τροφών;
- Στρέφουμε την προσοχή μας στην προετοιμασία των γευμάτων και στη μαγειρική, απομακρύνοντας τα γρήγορα φαγητά, τα έτοιμα σνακ και το delivery από τη ρουτίνα μας.
- Εστιάζουμε στη σωστή αποθήκευση των τροφίμων και την οργάνωση της κουζίνας μας, γεγονός που μας βοηθάει να εξοικονομούμε χρόνο, χρήματα και να αποφεύγουμε ανθυγιεινές επιλογές γεύματος.
- Παράλληλα, μειώνουμε την κατανάλωση τροφίμων που έχουν υποστεί υπέρ-επεξεργασία στο ελάχιστο.
- Επίσης διαβάζουμε και μαθαίνουμε τις διατροφικές ετικέτες. Με αυτόν τον τρόπο, είμαστε σε θέση να αναγνωρίζουμε το βαθμό επεξεργασίας του κάθε τροφίμου που καταναλώνουμε, καθώς και τα περιεχόμενά του σε συστατικά και πρόσθετα.
- Επιλέγουμε υγιεινά σνακ όπως φρούτα, ξηρούς καρπούς και λαχανικά αντί για ανθυγιεινές επιλογές. Επιπλέον, αντικαθιστούμε τους λευκούς, επεξεργασμένους υδατάνθρακες με δημητριακά ολικής άλεσης, προτιμώντας μια πιο υγιεινή διατροφή.
Συνολικά, πραγματοποιούμε σταδιακές, μικρές και ρεαλιστικές αλλαγές στις διατροφικές μας συνήθειες, περιορίζοντας συνειδητά και σταθερά την κατανάλωση των επεξεργασμένων τροφών.
